Η Ειδική Υπηρεσία Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας συστάθηκε με τον Νόμο 4662/2020 «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση συστήματος εθελοντισμού πολιτικής προστασίας, αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού και άλλες διατάξεις».
Η Επιτελική Δομή έχει ως αποστολή:
Την υποστήριξη του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και των φορέων που εποπτεύονται από αυτό στην αποτύπωση, ιεράρχηση και εξειδίκευση των αναγκών στους τομείς πολιτικής αρμοδιότητας του Υπουργείου, καθώς και την ενίσχυση της διοικητικής τους ικανότητας σε σχέση με τα Προγράμματα ΕΣΠΑ 2021-2027 και τη συμμετοχή στον σχεδιασμό, στην παρακολούθηση και στην υλοποίηση δράσεων/πράξεων χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (Ε.Τ.Επ) και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Τ.Α.Α.).
Δύναται να συμμετέχει στον σχεδιασμό, στην παρακολούθηση και στην υλοποίηση δράσεων/πράξεων χρηματοδοτούμενων από άλλα προγράμματα (Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), Ταμείο για την Πολιτική Προστασία (RESC EU) και λοιπά ευρωπαϊκά προγράμματα.
Εξακολουθεί να ασκεί αρμοδιότητες που αφορούν την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 καθώς και λοιπές αρμοδιότητες που περιγράφονται σε ειδικότερη νομοθεσία ή σε ειδικότερες κανονιστικές διατάξεις.
Η Επιτελική Δομή υπάγεται στον Γενικό Γραμματέα Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.